Kiraya verenin ve kiracının belli başlı haklarını korumak ve ortaya çıkabilecek çeşitli mağduriyetlerin en aza indirilebilmesi amacıyla kira sözleşmelerinin ayrıntılı ve doğru bilgiler ile düzenlenmesi büyük öneme sahiptir.
KİRA SÖZLEŞMELERİNİN NİTELİĞİ
Kira ilişkileri TBK kapsamında düzenlenmekte olup, Genel Hükümler ve Özel Hükümler olarak ikiye ayrılmıştır. Özel Hükümler; konut ve çatılı işyerlerine ilişkin hükümlerden oluşmakta, Genel Hükümler ise bunun dışında kalan tüm kiralara ilişkin hükümlerden oluşmaktadır.
KİRA SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI
Kira sözleşmesinin tarafları mal sahibi kiralayan ile maldan yararlanacak olan kiracıdır. Kiralayan mal sahibi değilse, mal sahibinden özel vekalet alarak malı kiralayabilir. Aksi durumda, akdin kurulmasında taraflardan birinin iradesi olmadığından sözleşme geçersiz olacaktır.
Kira ilişkisinin kurulabilmesi için, kiraya vermeye uygun bir mal olması, tarafların kiralamaya ilişkin serbest iradelerini yansıtan beyanları olması ve son olarak tarafların bir bedelde anlaşmaları gerekmektedir.
KİRA SÖZLEŞMESİNİN İÇERİĞİ
Kira sözleşmesi bir şekil şartına bağlı değildir. Sözlü olarak da yapılabilir ancak ispata muhtaç koşulların, bir uyuşmazlık esnasında ortaya konulabilmesi için mutlaka yazılı sözleşme yapılmalıdır.
- Öncelikle kiracı ve kiraya verenin kimlik bilgileri ve adresleri doğru bir şekilde belirtilmelidir. Bunun yanı sıra kiralananın özellikleri ve adresi yazılmalıdır.
- Kira parası, süresi, kira başlangıç tarihi esaslı unsurlardır. Bunun yanı sıra kiralananın cinsi (arsa, tarla, daire, mermer ocağı, kapalı işyeri, fabrika binası vb) yazılmalıdır.
- Kira süresi, belirli bir süre için yazılacağı gibi belirsiz bir süre olarak da belirlenebilir. Kira sözleşmelerinin feshi
- Kiracının alt kiracıya verme hakkı düzenlenmelidir.
- Demirbaş vb kiralanan şeye ait maddi değer yaratan özellikler sözleşmede açıkça yazılmalıdır. Demirbaşlar konusunda marka-model-demirbaşın vasfının yazılması kiraya vereni koruyacaktır. Yazılmadığı taktirde kiracının vermiş olduğu zararın ispatı mümkün değildir.
- Kiralananın teslim edildiği sıradaki durumu belirtilmelidir. (Kullanıma elverişlidir vb)
- Yan giderler, abonelik, stopaj vb hususların ne şartlarda ödeneceği yazılmalıdır.
- Sözleşmenin uzaması halinde kira bedelinin artış usulü yazılmalıdır.
- Diğer bir önemli nokta da depozitodur. Eğer depozito veriliyorsa niçin verildiği ve hangi şartlarda geri alınacağı maddeler arasında yer almalıdır
ÖNEMLİ NOT : Her kira ilişkisi kendi içerisinde farklılıklar barındırır. Bu sebeple özellikle kırtasiyeden alınan sözleşmeleri asla tavsiye etmiyoruz. Bir sözleşmenin hazırlanmasında uzman avukatlardan destek alınmasını tavsiye ederiz.